Pomoc społeczna od dnia 1 maja 2004 r. funkcjonuje na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej  (Dz. U. z 2019 poz. 1507 z późn. zm.)

 

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.

Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie na warunkach odpowiadających godności człowieka.

 

Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje:

  • osobom posiadającym obywatelstwo polskie mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  • cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
    • na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy
    • w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany – w formie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz zasiłku celowego;
  • mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

 

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:

  • osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 701,00 zł
  • osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 528,00 zł
  • rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie

Przy wystąpieniu jednocześnie co najmniej jednego z powodów niżej wskazanych lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej.

 

Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku gdy dochód został utracony z miesiąca, w którym wniosek został złożony. Od dochodu odliczane są: składki emerytalne, składki chorobowe, składki rentowe, podatek dochodowy, składka na ubezpieczenie zdrowotne, potrącane alimenty bez obciążeń.

 

Pomocy społecznej udziela się osobom i ich rodzinom w szczególności z powodu:

  • ubóstwa;
  • sieroctwa;
  • bezdomności;
  • bezrobocia;
  • niepełnosprawności;
  • długotrwałej lub ciężkiej choroby;
  • przemocy w rodzinie;
  • potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
  • potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
  • bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
  • trudności w integracji cudzoziemców;
  • trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
  • alkoholizmu lub narkomanii;
  • zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
  • klęski żywiołowej lub ekologicznej.

 

Rodzaje świadczeń z pomocy społecznej

1. Świadczenia pieniężne m.in.:

  • zasiłek stały,
  • zasiłek okresowy,
  • zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy

2. Świadczenia niepieniężne m.in.:

  • praca socjalna,
  • składki na ubezpieczenie zdrowotne,
  • składki na ubezpieczenie społeczne, 
  • sprawienie pogrzebu,
  • poradnictwo specjalistyczne,
  • schronienie,
  • posiłek,
  • niezbędne ubranie,
  • usługi opiekuńcze,
  • specjalistyczne usługi opiekuńcze,
  • pobyt i usługi w domu pomocy społecznej

 

Zasady udzielania pomocy społecznej

Świadczenia pomocy społecznej udzielane są na wniosek:

  • osoby zainteresowanej,
  • jej przedstawiciela ustawowego,
  • innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego.

Pomoc społeczna może być także udzielana z urzędu.

Osoba lub rodzina może zgłosić się o przyznanie pomocy do ośrodka pomocy społecznej w miejscu zamieszkania.

Decyzje o przyznaniu lub odmowie przyznania pomocy wymagają uprzednio przeprowadzenia przez pracownika socjalnego rodzinnego wywiadu środowiskowego i wywiązanie się z ustaleń dokonanych z pracownikiem socjalnym. Decyzje w sprawach świadczeń pomocy społecznej wydawane są w formie pisemnej. Od każdej decyzji służy prawo odwołania.